Alzheimer xəstəliyinin müxtəlif bioloji variantları kəşf edilib

Hollandiya alimləri Alzheimer xəstəliyinin müxtəlif müalicə üsullarını tələb edə biləcək beş bioloji variantını aşkar ediblər. Nəticədə, əvvəllər sınaqdan keçirilmiş dərmanlar səhvən təsirsiz və ya minimal təsirli hesab edilə bilər.

Medicalmedia.az xəbər verir ki, bu, Betti Times və onun Amsterdam Alzheimer Mərkəzi, Amsterdam Universiteti (UMC) və Maastrixt Universitetindəki həmkarlarının gəldiyi nəticədir.

Alzheimer xəstəliyi olan insanlarda beyində amiloid və tau proteini toplanır. Əlavə olaraq, burada iltihab və sinir hüceyrələrinin böyüməsi kimi digər bioloji proseslər də iştirak edir. Tədqiqatçılar yeni texnikalardan istifadə edərək, amiloid və tau yığılması olan xəstələrin onurğa beyni mayesində digər prosesləri ölçə biliblər.

Betty Times və Peter Jelle Visser Alzheimer xəstəliyi olan 419 nəfərin onurğa beyni mayesindəki 1058 zülalı araşdırıblar. Bu qrupda beş bioloji variantın olduğunu aşkar ediblər. Birinci seçim amiloid istehsalının artması ilə xarakterizə olunur. İkinci tipdə qan-beyin baryeri pozulur, amiloid istehsalı azalır, sinir hüceyrələrinin böyüməsi ləngiyir. Bundan əlavə, variantlar zülal sintezinin dərəcəsində, immunitet sisteminin işləməsində və onurğa beyni mayesini istehsal edən orqanın fəaliyyətində fərqlənir. Alzheimer xəstəliyinin müxtəlif variantları olan xəstələr də xəstəliyin digər aspektlərində fərqliliklər göstəriblər. Məsələn, tədqiqatçılar müəyyən alt qruplarda xəstəliyin daha sürətli inkişafını görüblər.

Müəyyən edilib ki, dərman yalnız Alzheimer xəstəliyinin bir növü üçün işləyə bilər. Məsələn, amiloid istehsalını maneə törədən dərmanlar yüksək amiloid istehsal edən şəraitdə işləyə bilər, lakin aşağı amiloid istehsal edən şəraitdə zərərli ola bilər. Ola bilsin ki, bir variantı olan xəstələrdə əlavə təsir riski daha yüksəkdir, digər variantlarda isə risk daha azdır.

Tədqiqatın məqsədi Alzheimer xəstəliyinin variantlarının həqiqətən də dərmanlara fərqli reaksiya verdiyini göstərməkdir ki, gələcəkdə hər birini müvafiq dərmanlarla müalicə etmək mümkün olacaq.