Pandemiyanın fəsadlarını illərlə hiss edəcəyik – ÜST

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) Covid-19 epidemiyasının ilk iki ilində milyonlarla insanın vaxtından əvvəl ölümü səbəbindən təxminən 337 milyon ömür ili itirildiyini açıqlayıb.

Təşkilat illik dünya statistik hesabatına təəccüblü nəticələri daxil edib.
ÜST 2022-ci ilə qədər məlumatlara əsaslanan hesabatında qlobal pandemiyada rəsmi ölənlərin sayının təxminən yeddi milyon olaraq açıqlandığını, faktiki rəqəmin isə 20 milyona yaxın olduğunu bildirib.
Statistikalar göstərib ki, təkcə ilk iki il ərzində Covid dünya miqyasında 336,8 milyon il itkiyə səbəb olub.
ÜST-nin məlumat və təhlil üzrə vitse-prezidenti Samirə Asma jurnalistlərə açıqlamasında qeyd edib ki, bu hər artıq ölüm üçün 22 illik ömrü itirmək kimidir.

"Əhəmiyyətli bərabərsizliklər peyvəndlərə çıxışın əsasını təşkil edir, həmçinin Covid-19 hadisələrinin və ölümlərin nisbəti də ölkələrə görə fərqlidir”,-deyə hesabatda deyilib.
ÜST pandemiyanın illərdir yaxşılaşan bir çox göstəriciləri pozduğu barədə də xəbərdarlıq edib. Əsrin ilk iki onilliyində bütün dünyada ana və uşaq sağlamlığında əhəmiyyətli irəliləyişlər nümayiş etdirildi. Bu təkmilləşdirmə sayəsində ana və uşaq ölümləri müvafiq olaraq üçdə bir yarım azalmışdır. İİV, vərəm və malyariya kimi yoluxucu xəstəliklərin tezliyi və qeyri-infeksion xəstəliklərdən vaxtından əvvəl ölüm riski də əhəmiyyətli dərəcədə azalmışdı.

Lakin pandemiyadan sonra səhiyyə xidmətlərinə, adi peyvəndlərə və maliyyə müdafiəsinə çıxışda mövcud bərabərsizliklər dərinləşərək, xüsusilə malyariya və vərəmlə bağlı uzunmüddətli tendensiyaları geri çevirdi. Qeyri-infeksion xəstəliklər indi əsas təhlükədir.
Əgər bu tendensiya davam edərsə, əsrin ortalarına qədər qeyri-infeksion xəstəliklərin 90 milyon illik ölümün təxminən 86 faizini təşkil edəcəyi təxmin edilir.
ÜST-nin Baş Direktoru Tedros Adhanom Ghebreyesus bildirib ki, hesabat böyük və artan yoluxucu olmayan xəstəliklərin təhlükəsi haqqında təəccüblü mesaj göndərir. Tütün istifadəsi, alkoqol istehlakı, təhlükəli su və kanalizasiya da daxil olmaqla, bir çox sağlamlıq risklərinə məruz qalma azalmasına baxmayaraq, qeyri-infeksion xəstəliklərdən ölüm halları artmaqdadır.

Sevinc Hüseynova